เปิดประเทศ "แค่แง้มหน้าต่าง ไม่ใช่การเปิดประตู"

‘ภูเก็ตแซนด์บอกซ์’ เดือนแรก ได้นักท่องเที่ยวต่างชาติเงินหนา 1.2 หมื่นคนมาต่อลมหายใจภาคท่องเที่ยวและบริการ เปรียบเหมือนช่องระบายในอุโมงค์ที่แก้ขัดในภาวะที่ไม่รู้ว่ายังอีกยาวไกลแค่ไหนถึงจะเห็นแสงสว่างที่ปลายอุโมงค์ได้ หวัง...ถ้าสอบผ่านจะสร้างความมั่นใจให้ต่างชาติมาเที่ยวภูเก็ตมากขึ้นในช่วงไฮซีซันปลายปี รวมถึงเป็นต้นแบบให้เมืองท่องเที่ยวอื่นๆ เช่นหัวหิน สมุย ยึดเป็นแนวทางเปิดรับนักท่องเที่ยวต่างชาติต่อไป ส่วนเรื่องดีเดย์เปิดประเทศภายใน 120 วันของนายกฯ ประยุทธ์ เป็นได้เพียงเงื่อนไข ไม่สามารถเป็นไปตามเงื่อนเวลา อีกทั้งหากทำได้จริงอย่างมากคือการแง้มหน้าต่าง ไม่ใช่เปิดประตู เพราะยังมีความไม่พร้อมอีกมาก พร้อมติงกฎ กติกา การควบคุมแบงก์ สถาบันการเงิน ที่เข้มงวด ไม่เข้ากับภาวการณ์ที่ไม่ปกติ ผู้ประกอบการรายเล็กเข้าไม่ถึงแหล่งเงินกู้ จึงควรคลายกฎเพื่อให้ฟันเฟืองทุกภาคส่วนหมุนเดินหน้าต่อไปได้

Interview : คุณวีระศักดิ์ โควสุรัตน์

สมาชิกวุฒิสภา อดีตรัฐมนตรีว่าการกระทรวงการท่องเที่ยวและกีฬา

ถึงตรงนี้ พอจะเห็นแสงสว่างที่ปลายอุโมงค์บ้างหรือไม่

ก็หวังว่าจะมีแน่ แต่ไม่รู้ว่าอุโมงค์มันไกลแค่ไหน ตอนนี้เป็นเรื่องที่ยังไม่ไปถึงปลายอุโมงค์ แต่เป็นเรื่องเจาะช่องเพื่อให้มีรูหายใจ ซึ่งภูเก็ตก็เป็นกระบวนการนั้น พอเปิดมาได้ 2 วัน คนก็รู้สึกว่ามีความหวัง เพราะคนในภูเก็ตเขารู้สึกว่ารอมานาน โดยจำนวนนักท่องเที่ยวต่างชาติที่เดินทางเข้ามาภูเก็ต 2 วัน จะอยู่ที่ 1,700 คน ซึ่งภาพรวมแบบนี้นับไปจนถึงสิ้นเดือนนี้ก็น่าจะอยู่ที่ 12,000 คน เดือนแบบนี้ถ้าเป็นช่วงปกติก็จะได้เป็นแสนคน แต่หากว่าได้มา 12,000 คนคงไม่เพียงพอที่จะทำให้เศรษฐกิจรุ่งเรืองอะไร แต่เป็นกำลังใจสำหรับคนที่อยู่ห้องมืดๆ ได้ชื่นใจขึ้นมาหน่อยนึง

พอเริ่มกระบวนการเจาะรูหายใจที่หนึ่งได้ แล้วควบคุมได้ เพราะทุกคนที่บินเข้ามาก็มีการตรวจสารพัด และไม่รับเที่ยวบินตรงจากประเทศที่มีความเสี่ยงสูง ก็ทำให้เมืองอื่นๆ ที่ยังมองไม่เห็นทางว่าจะไปต่ออย่างไร เพราะเราแย่มากแล้ว เขาก็จะมองภูเก็ต แต่ว่าภูเก็ตเขาเป็นเกาะ ถ้าเมืองอื่นไม่ใช่เกาะก็ต้องคิดให้ดี ซึ่งคิวที่กำลังตามเข้ามาก็จะเป็นกลุ่มสมุย ที่เป็นเกาะและสมุยก็เล็กกว่าภูเก็ตพอสมควร ดังนั้น เขาก็ขอรวมกับเกาะเต่าและเกาะพะงันเข้ามาด้วย อย่างนี้เป็นต้น เราต้องเข้าใจไว้ก่อนว่า ภูเก็ตเปิดแล้วอาจจะมีเรื่องหลุดเข้ามาได้ ทีมแพทย์พยาบาลที่ภูเก็ตเขาบอกว่ายังสามารถบริหารได้ ยังไม่ล้นเหมือนกรุงเทพฯ และปริมณฑล ก็ไม่เป็นไร ก็จัดการกันไป

สิ่งที่ต้องระวังกันต่อไปคือระวังจากข้างนอกมาติดข้างใน และข้างในไปติดคนที่เข้ามาด้วย เพราะในวันที่ยังไม่เปิดภูเก็ตก็มีคนที่อื่นๆ ที่มีเชื้อเดินกันอยู่ในเวลานี้ ก็เป็นปัญหาของประเทศไทย ต้องระวังทั้งสองทางให้กับเขา แต่เมื่อดูอุตสาหกรรมท่องเที่ยวในพื้นที่จังหวัดภูเก็ตเขารู้สึกว่าที่เขากลั้นหายใจมาตลอด กลั้นแบบไม่มีอะไรหายใจ พอมันมีรูเล็กๆ เขาก็พยายามที่จะเข้าไปอยู่ตรงนั้น

ในเรื่องของการรับนักท่องเที่ยว สายการบินต่างๆ เขาก็ตอบรับดี เราก็ห่วงเหมือนกันว่าถ้าสายการบินไม่ส่งใครมา ไม่ส่งเครื่องมา ต่อให้คนอยากมาก็มาไม่ได้ แต่ปรากฏว่ามีเครื่องบินทั้งหมด 7 สายการบินขนาดใหญ่ตอบรับ อย่าง คาเธ่ย์แปซิฟิก ไม่ใช่เหมาลำด้วย เป็นเครื่องบินที่บินประจำ ยูไนเต็ดแอร์ไลน์ อิสราเอลแอร์ไลน์ สิงคโปร์แอร์ไลน์ กาตาร์แอร์ไลน์ และบริติชแอร์ไลน์ ซึ่งก็เป็นสายการบินขนาดใหญ่ทั้งสิ้น ทำให้เราเห็นว่าอย่างน้อยนักท่องเที่ยวมาจากตลาดที่มีพลัง แล้วไม่ใช่ตลาดความเสี่ยง ฉะนั้นก็ทำให้พอเปิด แม้ว่าคนยังมาน้อย แต่เครื่องบินยังบินอยู่ แปลว่าตลาดจะค่อยๆ เติมเข้ามาได้

การเปิดภูเก็ตคุยกันมาตั้งแต่ต้นปี สิ่งที่พยายามเปิดภูเก็ตแซนด์บอกซ์หวังอะไร เขาไม่ได้หวังว่ากรกฎาคม สิงหาคม เราจะมีคนมาเยอะ แต่เขาคาดหวังว่าจะทำไปเรื่อยๆ พอข่าวสารออกไป ทำให้คนตัดสินใจเลือกที่จะเริ่มเดินทางในเดือนตุลาคมไปจนถึงธันวาคม ตรงนั้นคือสิ่งที่เขาคาดหวังของจริง

เท่ากับตอนนี้เริ่มเห็นความหวังแล้ว ดังนั้นต้องจัดแคมเปญอะไรต่อหรือไม่

สิ่งที่มีพลังยิ่งกว่าราคาถูกคือความมั่นใจ คือมาแล้ว เข้าได้จริง เอกสารเข้ามาแล้วมันยืนยันได้จริง ขณะที่เข้ามาแล้ว วินัยบนเกาะพอดีๆ ไม่ก่อให้เกิดความโกลาหล กังวลใจเกินไป ขณะเดียวกัน ไม่ได้บอกว่าให้ไปเที่ยวได้ทุกที่ ภูเก็ตเขาก็บอกอยู่แล้วว่าสถานที่ที่ให้พักต้องเข้าในระดับมาตรฐานเท่านั้น จะไปหาเองไม่ได้

เมื่อเริ่มดำเนินการไปแล้วเมืองอื่นๆ ก็จะเริ่มทำแผน อย่างสมุย แต่ต่อไปเขากำลังมีความพยายามมาจากแถวพัทยาที่จะทำอย่างนี้ร่วมกับสนามบินอู่ตะเภา มีความพยายามแบบนี้กับบางพื้นที่ในเชียงใหม่ แสดงว่าอย่างน้อยที่เขาสลบไสลกันอยู่ ตอนนี้เขาค่อยๆ มีความหวัง และอุโมงค์นั้นยังยาวอยู่

ขณะนี้ตอนที่เราเปิดอยู่นั้นเราเพิ่งมาเจอคลื่นลูกที่สามและสี่ของสายพันธุ์เดลตา ปรากฏว่ากำลังขยายไปในพื้นที่ของโลก เชื่อว่าทีมบริหารไม่ใช่แค่ภูเก็ตแซนด์บอกซ์ ทุกแซนด์บอกซ์ต้องเปิดหูเปิดตาเปิดเรดาร์เต็มที่ เพื่อดูว่าเกิดอะไรขึ้น จะต้องสามารถทำงานให้มันดูดี จัดการได้ มั่นใจกว่าเดิม

ดังนั้น เรื่องที่ถามว่าลดราคาจะดึงนักท่องเที่ยวได้มากหรือไม่ คิดว่าการสื่อสารที่ชัดเจน แล้วเป็นไปตามที่สื่อสาร ตรงนี้สำคัญกว่าราคาอีก มีคนที่อยู่ต่างประเทศจำนวนมากที่เขารู้ว่าแบบนี้ ถ้าอินเทอร์เน็ตทำงานได้ดี เขาอยู่ที่ไหนเขาก็ทำงานได้ เขาก็อยากไปอยู่ในที่ที่แม้จะไม่ได้ไปไหนต่อ แต่เขาไม่ได้ถูกกักตัวขังเฉพาะในห้องพักที่โรงแรมที่กำหนดเท่านั้น สามารถออกไปจับจ่ายซื้อของในภูเก็ตได้ แล้วพอครบ 14 วัน เขาไปไหนก็ได้แล้ว เพราะเท่ากับเขาเป็นคนท้องถิ่นของที่นั่นได้แล้วเหมือนกัน

เวลานี้เราก็เห็นว่าทางหัวหินก็สนใจเรื่องนี้ก็ทำให้แต่ละเมืองเริ่มมีความเคร่งครัดมากขึ้น เพราะเมื่อก่อนเอะอะอะไรก็บอกว่าปิดเมืองไว้ก่อน แต่เราก็เห็นว่าที่ผ่านมา การประกาศปิดครั้งนี้ มันไม่ได้ปิดจริง แสดงว่าทุกอย่างอยู่ที่การจัดการ เราก็รู้แล้วด้วยว่าการบริหารให้เป็นตัวเลขศูนย์ทั้งประเทศคือมันไม่คุ้ม แล้วไม่มีประเทศไหนบริหารให้ตัวเลขเป็นศูนย์ เขาจะบริหารให้แน่ใจว่าคนป่วยไม่ล้นโรงพยาบาล ไม่ล้นเตียง แต่สิ่งที่กำลังเกิดขึ้นในกรุงเทพฯ และปริมณฑล กำลังมีปัญหาคนไข้ล้นเตียง อย่างน้อยวันที่ยังไม่ได้เปิดสนามบินสุวรรณภูมิให้คนแห่เข้ามาเลย แล้วบริหารจัดการเรื่องข้อมูล บริหารให้แน่ใจว่า ความสุ่มเสี่ยงอยู่ที่ไหนบ้าง ไปค้นหาให้เจอ แล้วรายงานกลับมาให้ประชาชนได้ทราบ ให้ในท้องถิ่นได้ทราบ จะได้ไม่ตื่นตระหนก เป็นข้อเท็จจริงให้ชัด ถ้าเป็นแบบนั้น การเคลื่อนทางเศรษฐกิจจากเรื่องท่องเที่ยวก็จะค่อยๆ เคลื่อนไปเรื่องอื่นๆ ได้อีก

มองเรื่องที่ประกาศจะเปิดประเทศภายใน 120 วันอย่างไร

เชื่อว่าทางนายกรัฐมนตรีกำลังประกาศเป็นเงื่อนไข ไม่ใช่เงื่อนเวลา ไม่ใช่พอครบ 120 วันแล้วต้องเปิด คงไม่ใช่แน่ๆ แต่ท่านคงคิดประมาณว่า...เอาน่าลองทำแผนดูว่าอย่างไรจะทำให้ประเทศพร้อมใน 120 วัน ส่วนทำแล้วมันจะได้ผลพอที่จะเปิดได้หรือไม่ ค่อยว่ากัน เราเรียกว่าเปิดแง้มหน้าต่าง แต่ถ้าเป็นการเปิดประตูเลย คงเรื่องใหญ่มาก

อย่างไรก็ตาม วันนี้เศรษฐกิจไทยเดินช้ามาก มันเหมือนจักรยานต้องมีการปั่นตามอัตราพอสมควร ไม่ต้องเร็วมาก ก็จะเลี้ยงตัวไปได้ หลายฝ่ายพยายามว่าจะทำอย่างไรถึงจะให้มีกำลังซื้อจากข้างนอกเข้ามาเพิ่มเติม เพราะกำลังซื้อภายในมันไม่พอ จนกระทั่งบัดนี้สินเชื่อยังไปไม่ถึงไหน เราก็เข้าใจอีกเหมือนกันว่าสินเชื่อที่เพิ่มมามันควรไปถึงผู้ประกอบการรายเล็กรายย่อยซึ่งเป็นกลุ่มที่จมน้ำก่อน แล้วคนที่จมน้ำไม่ใช่ว่าเขาโกงหรืออะไร แต่ว่าจมน้ำเพราะว่าปอดเขาเล็ก แป๊บเดียวเขาหมดลมหายใจแล้ว เขาไม่มีเงินหมุน มันก็เลยทำให้เขาจมน้ำ

เรื่องกฎ กติกา การคุมแบงก์ คุมสถาบันการเงินของเรา เราใช้กติกาเดียว คุมทุกสถาบัน ยังดีว่าปัจจุบันทางราชการฟังแล้วเข้าใจมากขึ้น เพราะเมื่อก่อนจะบอกว่าจัดกองทุนไว้ให้แล้ว แต่เดี๋ยวนี้บอกเอาไปใช้โดยไม่ได้ผ่านธนาคารพาณิชย์ธรรมดา ต้องไปผ่านธนาคารเฉพาะกิจแล้ว และธนาคารเฉพาะกิจนั้นควรจะต้องมีกติกาที่แตกต่างจากธนาคารพาณิชย์ทั่วไป เพราะเป็นธนาคารเฉพาะกิจของรัฐ มันต้องยอมรับความเสี่ยงเฉพาะด้าน ตรงนี้มาช้ายังดีกว่าไม่มา ขอให้ไปให้มันทะลุ ขอให้น้ำหยดได้จริงเถอะ เราช่วยลุ้นกันมาตลอด 20 เดือน บีบแล้ว คั้นแล้ว เปิดแล้ว นอกจากได้ลูกค้าแล้ว ต้องได้เงินหน่อย เริ่มบริหาร และทัวร์ตอนนี้ค่อยๆ ทยอยถูกยึดรถไปเรื่อยๆ ยังดีที่ตอนนี้นักท่องเที่ยวไม่ได้แห่กันเข้ามา ดังนั้นรถทัวร์อาจจะไม่ได้เงื่อนไขที่ใหญ่ที่สุด แต่สภาพแบบนั้นเห็นแล้วว่าเครื่องมือทำมาหากินของคนในอุตสาหกรรมมันกำลังหยุดไปเรื่อยๆ ถ้าเป็นอย่างนั้น ต่อให้วันที่ลูกค้ามาเยอะก็จะไม่มีเครื่องมือไปรับแล้ว ฉะนั้นต้องเปิดแง้มหน้าต่าง เพื่อที่จะให้ลูกค้าได้มีโอกาสเข้ามา แล้วลูกค้ากลับไปบอกเล่าว่าเปิดภูเก็ตเรียบร้อย และตอนนี้สื่อสากลได้รายงานว่าประเทศไทยแง้มหน้าต่างออกมาแล้ว

เรื่องสินเชื่อ มีอะไรจะแนะนำ

ตอนนี้มันเป็นสถานการณ์ผิดปกติ ยังดีว่ามีข้อมูลจากแหล่งข่าวว่าในแบงก์ชาติ และคณะกรรมการมีการประชุมกัน เขาเริ่มมองเห็นประเด็น ถ้าอย่างนั้นเขาจะเริ่มปรับเรื่องเครดิตบูโรให้มีความละเอียดมากขึ้นว่าใครมีเครดิตที่หายไปอันเนื่องมาจากโควิด – 19 ตรงนี้ควรปล่อยให้เขาไป เพราะถ้าใส่กำลังให้เขาไป เขาอาจจะฟื้น ส่วนกลุ่มที่เครดิตไม่ดีก่อนโควิด – 19 กลุ่มนั้นไม่ต้องพูดกัน จะเสี่ยงเกินไป คือมาดูเฉพาะกลุ่มที่ว่ายน้ำได้ดี แล้วเจอคลื่นจมลงไป

ส่วนอีกพวกคือว่ายน้ำได้ ยังไม่จม มีคลื่นมาก็ยังลอยตัวอยู่ได้ ตรงนี้ต้องรีบโยนห่วงยางไปเลย ก็จะทำให้อย่างน้อยเศรษฐกิจถึงไม่ได้ทั้งหมด แต่บางส่วนมันเริ่มเคลื่อนต่อได้ คือถ้าจักรยานมันเริ่มเลี้ยงตัวได้ ทรงตัวได้ แล้วมันเริ่มผ่านไปได้ ก็จะเริ่มซ้อนท้ายได้ แรงงาน การสั่งของเข้าไปส่งภัตตาคาร ร้านอาหาร จะเริ่มเคลื่อนต่อกันได้ ไม่เช่นนั้นก็จะไม่เกิด บางทีจับอาหารทะเลมาดีๆ แต่ไม่รู้ขายใคร เพราะร้านอาหารไม่เปิด หรือถ้าเปิดใครจะสั่ง