ชาวสวนปาล์มครวญ...วอนเลิกกดราคาขาย

Interview : คุณมนัส พุทธรัตน์

ประธานสมาพันธ์ชาวสวนปาล์มน้ำมันแห่งประเทศไทย

ที่น่าสงสัยที่สุดคือ เมื่อเดือนพฤศจิกายน-ธันวาคม 2563 มี 5 แสนตัน แล้วมาเดือนมกราคม 2564 เหลือ 1.4 แสนตัน เลยทำให้สงสัยว่า ที่บอกว่ามี 4-5 แสนตันเป็นสต็อกจริงไหม มีการสวมรอยลักลอบนำเข้าหรือเปล่า น้ำมันขวดหายไปจากเชลฟ์เพราะอะไร ตรงนี้มีใครตอบได้บ้าง

ชีวิตความเป็นอยู่ชาวสวนปาล์มน่าจะดีขึ้นตามราคาปาล์ม

อย่างนี้ครับ--ผมว่าประเทศไทยเราไม่ต้องคิดไปอาศัยปาล์มจากมาเลเซีย หรืออินโดนีเซียเลย ประเทศไทยมีพื้นที่ที่ปลูกปาล์มได้ แต่คือรัฐจะทำอย่างไรให้เกษตรกรอยู่ได้บนลำแข้งลำขาตัวเอง

ทีนี้ช่วงที่ราคาปาล์มขยับสูงขึ้นเพราะว่าผลผลิตปาล์มออกน้อย ปาล์มทะลายเคยออกเดือนละแสนกว่าตัน ลดเหลือเดือนละ 8-9 หมื่นตัน

เกิดอะไรขึ้นผลผลิตถึงน้อย

ก็อย่างที่ทราบคือเกษตรกรชาวสวนเราขาดทุนกันมาอย่างน้อย 2 ปีเต็มๆ ทำให้เกษตรกรไม่มีเงินใส่ปุ๋ย แม้ว่ารัฐจะประกันรายได้ให้กิโลละ 4 บาท แต่มันจำกัดให้แค่ 25 ไร่ ซึ่งเกษตรกรทำปาล์มกัน 50 ไร่ 100 ไร่ 200 ไร่ เงินที่ได้จึงไม่คุ้มกัน แต่ถ้าภาครัฐดูแลกลไกราคา บริหารจัดการให้ได้ดีแบบที่อินโดนีเซีย มาเลเซียก็ไม่ต้องใช้เงินอุดหนุนจากภาครัฐเลยปีละ 6,000 ล้านบาท--น่าเสียดาย

รัฐเคยกำหนดราคาขั้นสูงสุดโดยบล็อกราคาน้ำมันปาล์มเอาไว้ที่ขวดละ 42 บาท แต่ไม่เคยกำหนดราคาขั้นต่ำให้เกษตรกรเลย ถ้ากำหนดราคาขั้นต่ำที่มาที่ไปของราคา 4.50 บาท ที่คุยกันทุกวันนี้คือราคาที่เกษตรกรควรได้หรือไม่ ไม่ใช่ได้แค่ 4 บาท ทุกคนอยู่แต่ตรงที่หน้าที่ของใครของมัน-ถึงไปไม่ได้

ถ้ากำหนดราคาขั้นต่ำที่ 4.50 บาท ผู้บริโภคน้ำมันราคาขวดละ 35-36 บาทเดือดร้อนไหม--ไม่ได้เดือดร้อน

ช่วงนี้ที่ราคาปาล์มสูงขึ้นเพราะผลผลิตออกน้อยลง 15-20% แล้วแต่ศักยภาพของชาวสวนว่ามีเงินใส่ปุ๋ยไหม หรืออยู่ในพื้นที่ไหน

คือตามข่าวว่าราคาปาล์มขึ้นแต่ชาวสวนยังลำบากอยู่

ลำบากครับ คือว่าในช่วงโควิดปาล์มลดลง จากที่เดือนพฤศจิกายน-ธันวาคมมีอยู่ 5 แสนตัน แล้วพอมาต้นมกราคมเหลือ 2-3 แสนตัน มาปลายเดือนมกราคมเหลือ 1.4 แสนตัน--แปลว่าน้ำมันปาล์มเป็นของดีที่ผู้บริโภคต้องการบริโภค--ทีนี้ราคาขยับขึ้นมา 48 บาท/ขวด เกษตรกรควรได้สักกิโลละ 7 บาท ในช่วงที่ผลิตออกไม่ได้ 20- 25%--เรามองอย่างนี้แต่ภาครัฐมองอย่างไรไม่ทราบ ทำไมถึงไปกดราคาปาล์มไว้ในเมื่อให้ยกเลิกเพดาน 42 บาทต่อขวดไปแล้ว

คุณมนัสกำลังสงสัยว่า ปาล์มเมื่อต้นปีมันหายไปไหนจากสต็อก กำลังมีความไม่ชอบมาพากล เป็นการปูทางทำให้มีการนำเข้าปาล์มหรือ

ไม่ครับ ผมเชื่อว่าปีนี้รัฐบาลไม่กล้านำเข้าปาล์ม จะนำเข้ามาด้วยเหตุผลอะไร

เมื่อพฤศจิกายนปาล์ม 5 แสนตันพอโควิดรอบ 2 น้ำมันปาล์มหายไปเกือบหมดเลย ราคาน้ำมันขวดขึ้นมาแล้วใช้เงินไป 80 ล้านจากที่ขอมา 600 ล้านเพื่ออุดหนุน--ทำอะไรบริหารอะไรกัน

การที่ไปบล็อกราคาไว้ทำให้ราคาปาล์มของชาวสวนขึ้นไม่ได้หรือ

ครับ--ที่น่าสงสัยที่สุดคือ เมื่อเดือนพฤศจิกายน-ธันวาคมมี 5 แสนตัน แล้วมาเดือนมกรา ราคาเหลือ 1.4 แสนตัน เลยทำให้สงสัยว่า--ที่บอกว่ามี 4-5 แสนตันเป็นสต็อกจริงไหม มีการสวมรอยลักลอบนำเข้าหรือเปล่า น้ำมันขวดหายไปจากเชลฟ์เพราะอะไร---ตรงนี้มีใครตอบได้บ้าง ซึ่งเกษตรกรเองไม่ได้ต้องการให้ผู้บริโภคเดือดร้อน แต่ผมมองว่า 48-50 บาท ผู้บริโภคไม่เดือดร้อน ลองดูสิครับร้านกาแฟในไทยที่คนไปนั่งกินกันมีเยอะมากทั่วประเทศไทย น่าจะเยอะกว่าชาวสวนปาล์มอีกมั้ง คนกินกาแฟกันราคาแก้วละ 50-100 บาท แป๊บเดียวหมดแก้วแล้ว แต่น้ำมันปาล์มขวดหนึ่งแต่ละครัวเรือนใช้กันหลายวัน มีบางบ้านใช้ครึ่งเดือน

ไม่ต้องไปเอาเงินงบประมาณของประเทศมาชดเชยเกษตรกร แค่ขอทำให้ราคานิ่งอยู่ที่ 4.50 บาทในช่วงปาล์มเยอะ ถ้าปาล์มไม่เยอะอยู่ที่ 5-6 บาท มาชดเชยแล้วโทษว่ารัฐต้องอุดหนุนเกษตรกร รัฐอุดหนุนเกษตรกรทั้งประเทศมีเท่าไหร่ มีอ้อย มีมันสำปะหลัง มีปาล์มน้ำมัน เงินตรงนี้ในกระเป๋าเกษตรกรเป็นเงินใช้จ่ายในระบบฐานรากทั้งนั้นเลย

ช่วงที่ผ่านมานี้ราคาน้ำมันปาล์มขวดปรับขึ้นมาเป็นเพราะผลผลิตปาล์มออกมาน้อย ไม่ใช่เพราะแล้ง

ไม่ใช่ครับ เป็นเพราะที่ผ่านมาเราไม่ได้ใส่ปุ๋ย ไม่มีเงินบำรุง เงินที่มีอยู่เจ้าของสวนต้องไว้กินไว้ใช้ก่อน

ในฐานะสมาพันธ์ชาวสวนปาล์มน้ำมัน เมื่อเห็นปัญหาและมีข้อสังเกตแบบนี้แล้ว ในนามสมาพันธ์จะดำเนินการอย่างไร จะเคลื่อนไหวอย่างไรหรือไม่

ผมบอกว่ากำลังคิดอยู่ว่าจะเคลื่อนไหว จะยื่นหนังสือ แต่เราก็สงสารประเทศเหมือนกัน ผมพยายามห้ามพรรคพวกว่า เจอโควิดนี่ประเทศเดือดร้อนอยู่แล้ว และเรานั่งโต๊ะคุยกันกรรมาธิการวิสามัญปาล์มน้ำมันก็มี คณะอนุฯ ยกร่างก็มีแล้ว คณะยกโครงสร้างราคาก็มีแล้ว ดูว่าอย่างไรแล้วค่อยจัดหนักกัน เกษตรกรก็รู้ว่าประเทศย่ำแย่ไม่อยากทำอะไรตอนนี้--ก็เงียบๆ กันอยู่ แต่นี่ชาวสวนก็เริ่มๆ ขยับแล้วนะครับ เพราะว่าราคาเริ่มลงภายใน 2 อาทิตย์ลงไปเกือบ 2 บาท ลงโดยไม่มีเหตุผล ขณะที่ปาล์มขวดยัง 48-50 บาท แต่ปาล์มสดนี่ราคาลงฮวบเลย จนเกษตรกรต้องตัดใจตัดปาล์มกันแทบไม่ทัน เวลาขึ้น-ขึ้นทีละ10-20 ตังค์ แต่เวลาลงทีละ 40-60 ตังค์เลย กระทรวงพาณิชย์ไม่มาดู

กระทรวงพาณิชย์แจ้ง CDO (โครงสร้างการคำนวณราคาประมาณการของผลปาล์มน้ำมัน น้ำมันปาล์มดิบ) และน้ำปาล์มขวด 1 ลิตรที่ 37.75 บาทเมื่อวันจันทร์ 22 กุมภาพันธ์ แต่พอผมคุยกับโรงงานวันเสาร์ 27 กุมภาพันธ์ เขาบอกว่าราคาไม่ถึง ผมก็ว่าราคาไม่ถึงแล้วคุณขายทำไม โรงงานรีไฟน์คุณมีหน้าที่ต้องผลิตน้ำมันขวดให้ผู้บริโภค คุณจะไม่ซื้อได้อย่างไร ปาล์มตอนนี้ยังออกไม่เยอะเลย เพิ่มจาก 20% มาเป็น 30% มันไม่ได้มีอะไรบ่งบอกว่าปาล์มจะเยอะ---มันมีแค่พอใช้ ถึงตอนปลายกุมภาพันธ์ผมยังไม่ได้ดูอาจเหลือไม่ถึง 1 แสนตัน คือน่าจะมีแค่ 8-9 หมื่นตันเอง

ยิ่งเข้าไปไตรมาส 2-3 จะเป็นอย่างไร

ผมเชื่อว่าเดือนพฤษภาคม-กรกฎาคม ปาล์มจะออกมามากขึ้นเป็น 60-80% แต่ผมก็ย้ำตลอดว่า ราคาขวด 48 บาทไม่ได้เป็นภาระผู้บริโภคเลย ปาล์มมันขาดก็ต้องไปถามโรงงานรีไฟน์ โรงงานกลั่นว่า เอ๊ะ! ทำไมผลิตน้ำมันขวดน้อย/ทุนเท่าไหร่ เขาไม่ได้ควบคุมราคาแล้ว แล้วทำไมมากดราคากับเกษตรกร ปีหน้าถ้าคุณกดอีก แล้วทำให้ประเทศไทยต้องไปซื้อปาล์มมาเลย์ อินโดมากินหรือ แล้วถ้าไปซื้อปาล์มจากมาเลย์ อินโดมากินแล้วจีดีพีฐานราก-คนพวกนี้ที่ตกงานที่ทำปาล์มไม่ได้จะไปทำอะไรกิน รัฐชดเชยไหวเหรอ แจกทีละ 3,000 แล้วก็ 3,000 บาทไปเรื่อยๆ เหรอ

เดิมทีชาวสวนทิ้งยางมาปลูกปาล์ม แล้วทิ้งปาล์มไปปลูกทุเรียน....ไม่ทราบว่า ณ ปัจจุบันชาวสวนทิ้งปาล์มไปปลูกอย่างอื่นกันเยอะไหมครับ

ก็เริ่มมีเยอะนะครับ เริ่มมีคุยกันในเฟซบุ๊กว่าเลิกปลูกไหม

ผมบอกเลยว่าที่มาของการปลูกปาล์มเยอะในช่องก่อนปี 2550 ที่ราคาน้ำมันดีเซลขึ้นไปลิตรละ 45 บาท รัฐเลยเอาเงินมา 3,000 ล้านบาทให้เกษตรกรปลูกปาล์มเพื่อทำพลังงานทดแทน แต่ตอนนี้ดีเซลถูก น้ำมันใต้ดินมันถูก แล้วไม่มาช่วยปาล์ม ไม่รู้ว่าคิดอะไรกัน

ที่ปลูกปาล์มก็นายกฯ บอกว่ายางถูกไม่รู้จะแก้ปัญหาอย่างไรแล้ว ก็เลยให้ตัดยางทิ้งชดเชยกันให้แล้วให้มาปลูกปาล์มแทน อยู่ๆ นายกฯ คสช.มาชูมือจะเอาราคาอย่างนู้นอย่างนี้ ผมบอกว่าทำได้ท่านกำหนดราคาขั้นต่ำไว้สิ ที่เหลือจากนั้นท่านก็ไม่ต้องเหนื่อย ผลผลิตที่เหลือก็ผลักดันให้ส่งออก ไปดูวิธีการอ้อย/น้ำตาลก็เหมือนกัน น้ำตาลในประเทศถูกมากมีการควบคุมราคาขั้นต่ำไว้ที่ 20 กว่าบาท แต่น้ำตาลตลาดโลก 6 บาทเอง แล้วไทยจะสู้ได้อย่างไร มันต้องทำไงครับ ผู้บริโภคต้องช่วยประเทศ เราให้ท่านกิน ท่านก็ต้องเห็นว่าช่วยประเทศช่วยเศรษฐกิจ...ตอนนี้นะครับการท่องเที่ยวบ่นอุบ ก็จะช่วยกัน แต่ถ้าปาล์มไม่ดี คนทางภาคใต้ไม่รู้จะวุ่นวายขนาดไหน อยู่กันยังไง ยางก็ราคาไม่ดี แล้วผู้บริโภคน้ำมันแค่ขวดละ 48-50 บาท โอ้โห รัฐมนตรีจะเป็นจะตาย บอกว่าเดี๋ยวลดราคาให้-มันไม่ใช่--กลไกราคาก็คือกลไกราคา ก็ต้องปล่อยไปตามกลไก เกษตรกรจะได้บ้างก็ต้องให้เขาได้ คือเกษตรกรไม่ใช่อยากได้มากๆ นะ แค่อยากได้ราคาเสถียรตั้งแต่วันแรกที่เราปลูกจนถึงวันที่เราเก็บเกี่ยวและเริ่มต้นใหม่ ให้เรามีกำไรสัก 15-20% ก็อยู่ได้แล้ว แต่นี่เราขาดทุน--เนี่ยกิโลละ 2 บาทอยู่ได้เหรอ เมื่อ 20 ปีที่แล้วค่าเงินเท่าไหร่ ตอนนี้จะให้เราขายราคาเท่าเดิม ตอนนี้ขนาดพริกยังขึ้นไปโลละ 100 บาทก็ยังกินกัน แต่ 10 ปีก่อนปาล์มโลละ 4-5 บาท มาตอนนี้โลละ 2 บาทอยู่ได้อย่างไร

เปลี่ยนไปปลูกพริก

ครับ ผมก็อยากให้ท่านช่วยบอกผู้บริโภคว่าเราไม่ได้อยากได้ราคาที่สูงมากๆ แต่เราอยากได้ราคาที่เราอยู่ได้ อย่าไปนำปาล์มเข้ามา ปาล์มเราคุณภาพเต็มร้อย

เท่าที่ดู จริงๆ มีคนลักลอบนำปาล์มเข้ามาหรือไม่

ผมว่ามี ต้องไปถามศุลกากรว่ามองไม่เห็นเหรอ มันมีอยู่แล้วทุกธุรกิจมันต้องมีจะมากน้อยแค่ไหน--ถ้าเขายันว่าไม่มีก็ต้องเชื่อเขา--แต่รถเข้ามาคันใหญ่ๆ อย่างกับตึก 3 ชั้น เขามองไม่เห็นหรือ จะให้ผมไปชี้หรือ เดี๋ยวผมก็โดนยิง

ผมเป็นห่วงประเทศชาติจริงๆ -บอกว่าเป็นสินค้าควบคุมและยกเลิกควบคุม เป็นสินค้าควบคุมแต่ท่านไม่ให้เกษตรกรได้เงิน ท่านให้เกษตรกรขาดทุนแต่ควบคุมไม่ให้เกษตรกรขาดทุน--- ผมก็งงๆ คิดอะไร ใช้ทฤษฎีอะไรคิด นี่ผมนั่งเป็นผู้ทรงคุณวุฒิคณะกรรมการน้ำมันปาล์มแห่งชาติมา 3 เดือนแล้วยังไม่ได้เคยประชุมสักครั้งเดียว ท่านประวิตรคงไม่ว่างเพราะรัฐเกิดโน่นนี่เยอะไปหมด--ผมก็เห็นใจ

รัฐมนตรีก็เป็นคนใต้หลายคน น่าจะเข้าใจ คุยภาษาเดียวกันน่ารู้เรื่อง

นั่นสิ น่าคุยรู้เรื่อง แต่ตอนนี้ปาล์มน้ำมันไม่ใช่แค่ของคนใต้แล้ว ปลูกทั้งประเทศแล้ว เป็นของทั้งประเทศแล้ว ผมถึงบอกว่าประเทศมันต้องเปลี่ยนแนวความคิด แนวทางบริหาร จะทำอย่างไร เพราะเวลาขายไม่ได้นั้นคือมันขายไม่ได้เลย อย่างเงาะล้นตลาดผมเคยเสนอให้รัฐซื้อแล้วยอมเอาไปเททิ้งเลย ไม่ใช่ซื้อเงาะมาขายแข่งกับแม่ค้า มันก็ไปไม่เป็น อเมริกาเคยซื้อไข่ตอนที่ไข่ถูกสุดๆ ไปทิ้งทะเลเลยเพื่อยกราคาไข่ รัฐยอมเสียเงิน รัฐจะเอาเงินไปชดเชยเกษตรกรมันไหวไหม ไปขายแข่งกับแม่ค้า แม่ค้าขายไม่ได้มันขาดทุนเป็นลูกโซ่ มันต้องเปลี่ยนแนวคิดใหม่---ที่จะมาบอก จส. 100 ช่วยประกาศขายหน่อย รายการวิทยุช่วยประกาศขายให้หน่อย---แบบนี้ไม่ได้

เดี๋ยวเอาน้ำมันปาล์มขวดไปขายธงฟ้า

ครับ ชดเชยให้เขาคนละครึ่งแล้ว บัตรสวัสดิการแล้ว ไม่ใช่เอาเงินให้เขาไปเติมโทรศัพท์ เขาใช้เพื่อการบริโภค ในชีวิตประจำวันดีกว่า แล้วจะเอาธงฟ้าไปขายแข่งอีก ไม่รู้คิดกันอย่างไร--เป็นงูกินหาง

เงินที่ประกันราคา 6,500 ล้านบาทปีที่แล้ว---ประกันทำไม เมื่อปาล์มมีมูลค่าของมันในตัว ส่วนที่เหลือก็ส่งออกกันไป ของไทยเราผลิตปาล์มได้ 3 ล้านตันเอง ของมาเลเซียได้ 20 ล้านตันต่อปีไม่เห็นเขาจะมีปัญหาเลย แต่ไทยผลิตเกิน 5 แสนตันทำไมส่งออกไม่ได้ แค่เปอร์เซ็นต์น้ำมันยังไปไม่เป็นเลย

ที่บอกว่าตอนนี้แล้งเลยมีปาล์มน้อย จะแล้งอะไร 3 เดือนจนทำให้เปอร์เซ็นต์น้ำมันปาล์มลดลง มันจะแล้งอะไรขนาดนั้น พูดหลอกคนทั้งประเทศ