ความสุขเกษตรกรไทยเพิ่มขีดสุด..ราคาผลผลิตดีขึ้น/รัฐช่วยหนุน

ศูนย์วิจัย ธ.ก.ส.เผยผลสำรวจรับความสุขของเกษตรกรไทยก่อนสิ้นปี 59 พบมี “ความสุขมาก” เหตุราคาผลผลิตดีขึ้น ทั้งได้รับการอุดหนุนราคาพืชผลและเรื่องชีวิตความเป็นอยู่จาก ธ.ก.ส-ภาครัฐ ตลอดจนการช่วยเหลือรับซื้อข้าวของทุกภาคส่วน ขณะที่มิติการได้มีความสุขอยู่กับครอบครัวมีคะแนนเฉลี่ยสูงสุด

นายสมศักดิ์ กังธีระวัฒน์ รองผู้จัดการ ธนาคารเพื่อการเกษตรและสหกรณ์การเกษตร (ธ.ก.ส.) เปิดเผยว่า ผลการสำรวจของศูนย์วิจัยและพัฒนา ธ.ก.ส. จากการสำรวจความคิดเห็นของเกษตรกรทั่วประเทศในหัวข้อ ”ระดับความสุขของเกษตรกรไทย ”BAAC’S FARMER HAPPINESS INDICATOR ระหว่างวันที่ 19-30 ธันวาคม 2559 พบว่า ความสุขมวลรวมของเกษตรกรไทยในภาพรวมอยู่ในระดับมากที่สุด (คะแนนเฉลี่ย 82.86 จากคะแนนเต็ม 100 คะแนน) เนื่องจากราคาสินค้าเกษตรหลายชนิดปรับตัวสูงขึ้นอยู่ในเกณฑ์ที่เกษตรกรพึงพอใจ ประกอบกับผลจากนโยบายช่วยเหลือชาวนาของรัฐบาลผ่านมาตรการของ ธ.ก.ส. เช่น โครงการพักชำระหนี้ต้นเงินและลดดอกเบี้ยเกษตรกรผู้ปลูกข้าว ปี 2559/60 โครงการสนับสนุนเงินช่วยเหลือต้นทุนการผลิต (ไร่ละ 1,000) โครงการประกันภัยข้าวนาปี ปีการผลิต 2559 โครงการสินเชื่อเพื่อรวบรวมข้าวและสร้างมูลค่าเพิ่มโดยสถาบันเกษตรกร ชาวนามีความสุขได้รับความช่วยเหลือจากภาครัฐ รัฐวิสาหกิจ เอกชนและประชาชนร่วมกันช่วยชาวนาจำหน่ายข้าวในตลาดท้องถิ่นและตลาดออนไลน์ สื่อสังคม (Social Media) เปิดพื้นที่หลายแห่งให้ชาวนานำข้าวไปจำหน่ายหรือซื้อขาดไปขายต่อทำให้เกษตรกรมีระดับความสุขเพิ่มขึ้น

นอกจากนี้มาตรการเพิ่มรายได้ให้แก่ผู้มีรายได้น้อยในโครงการลงทะเบียนเพื่อสวัสดิการแห่งรัฐ ปี 2559 ที่เกษตรกรได้รับเงินช่วยเหลือในช่วงเดือนธันวาคม 2559 ช่วยเพิ่มรายได้ให้กับประชาชนที่มีรายได้น้อยมีค่าใช้จ่ายเพียงพอในการดำรงชีวิต ทำให้ระดับความสุขของเกษตรกรเพิ่มขึ้น เมื่อเทียบกับการสำรวจครั้งก่อน (สำรวจระหว่างวันที่ 16-30 ตุลาคม 2559)

ทั้งนี้ การสำรวจความสุขของเกษตรกรไทย จำแนกตามมิติตัวชี้วัดความสุข 6 มิติ พบว่า มี 5 มิติที่คะแนนเฉลี่ยความสุขอยู่ในระดับมากที่สุด ได้แก่ มิติครอบครัวดี (คะแนนเฉลี่ย 88.07) มิติสังคมดี (คะแนนเฉลี่ย 85.45) มิติสุขภาพดี (คะแนนเฉลี่ย 85.23) มิติการงานดี (คะแนนเฉลี่ย 81.50) และมิติใฝ่รู้ดี (คะแนนเฉลี่ย 80.21) สำหรับมิติสุขภาพเงินดี (คะแนนเฉลี่ย 74.99) มีคะแนนเฉลี่ยอยู่ในระดับมาก นอกจากนี้ การสำรวจครั้งนี้ พบว่า มิติตัวชี้วัดความสุขทั้ง 6 มิติ มีคะแนนเฉลี่ยเพิ่มขึ้นจากการสำรวจครั้งก่อนในทุกมิติ โดยเฉพาะเมื่อพิจารณามิติตัวชี้วัดความสุขย่อยในแต่ละมิติ พบว่า มิติย่อยในมิติครอบครัวดีเรื่อง การมีความสุขกับครอบครัว เป็นมิติที่มีคะแนนเฉลี่ยสูงที่สุด (คะแนนเฉลี่ย 89.89) เกษตรกรมีความสุขและความพอใจในการได้อยู่กับครอบครัว ซึ่งเป็นสิ่งที่เกษตรกรให้ความสำคัญมากที่สุด

ในด้านมิติย่อยในมิติสุขภาพการเงินดีเรื่อง การคิดอย่างรอบคอบก่อนการใช้จ่ายเป็นมิติที่มีอัตราการเพิ่มขึ้นของคะแนนเฉลี่ยสูงที่สุดจากการสำรวจครั้งก่อน เนื่องมาจากเกษตรกรมีการพิจารณาการใช้จ่ายอย่างถี่ถ้วนและระมัดระวังในการใช้จ่าย วางแผนเตรียมการใช้จ่ายไว้ล่วงหน้าแสดงให้เห็นถึงทักษะทางการเงินของเกษตรกรที่เพิ่มขึ้น นับเป็นผลจากการดำเนินโครงการให้ความรู้ทางการเงินกับเกษตรกร (Financial literacy) อย่างจริงจังและต่อเนื่องมาตั้งแต่ปี 2557 จนถึงปัจจุบันของ ธ.ก.ส. ส่งผลให้คะแนนเฉลี่ยระดับความสุขโดยรวมของเกษตรกรเพิ่มสูงขึ้น

ศูนย์วิจัยและพัฒนา ธ.ก.ส.ดำเนินการสำรวจความสุขของเกษตรกรไทย BAAC’S FARMER HAPPINESS INDICATOR โดยพัฒนาเครื่องมือวัดความสุข (HAPPINOMETER) ของสถาบันวิจัยประชากรและสังคม มหาวิทยาลัยมหิดล ร่วมกับแนวคิดการประเมินผลลัพธ์ทางสังคม (Social Impact Assessment) เป็นการประเมินคุณค่าทางสังคมที่เกิดจากการดำเนินงานของกิจการโดยมหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ โดยศูนย์วิจัยและพัฒนา ธ.ก.ส. ได้ทบทวนปรับปรุงแบบสำรวจเพื่อให้เกษตรกรมีความเข้าใจและสามารถวัดความสุขของเกษตรกรได้ครอบคลุมทุกมิติที่เกี่ยวข้องกับความสุขและคุณภาพชีวิตของเกษตรกร เพื่อสะท้อนสภาพความเป็นอยู่และพฤติกรรมที่แท้จริงของเกษตรกรได้ชัดเจนมากขึ้น และได้กำหนดตัวชี้วัดความสุข 6 มิติ ได้แก่สุขภาพเงินดี (Happy Money) สังคมดี (Happy Society) สุขภาพดี (Happy Body) ครอบครัวดี (Happy Family) ใฝ่รู้ดี (Happy Brain) และการงานดี (Happy Work-life)