เตือนอย่ามองข้ามสถานการณ์ซาอุฯนำทีมรุมกินโต๊ะ “กาตาร์” ถ้าลากยาวจะกระทบการเดินทางนักท่องเที่ยว/คนไข้จากตะวันออกกลางมาเมืองไทย เพราะสายการบินกาตาร์แอร์บินเข้าออกตะวันออกกลางมากสุด เผยคนไทยเดินทางไปยุโรปไม่มีปัญหา แต่ถ้าต้องการต่อเครื่องไปแอฟริกาตะวันออก-แอฟริกาใต้มีปัญหาแน่
นายนรุตน์ จีระมะกร นักวิชาการ ด้านธุรกิจการบิน เปิดเผยกับ “ดอกเบี้ยธุรกิจ” ถึงกรณีที่หลายประเทศในตะวันออกลางคว่ำบาตรประเทศกาตาร์ สำหรับธุรกิจสายการบินกาตาร์ เชื่อว่าระยะยาวไม่น่าจะมีปัญหา เพราะว่าตอนนี้ทุกฝ่ายพยายามแก้ไข เนื่องจากไม่อยากให้เกิดปัญหามากนัก อีกขณะนี้ถือว่ายังโชคดี เนื่องจากตะวันออกกลางเป็นช่วงรอมฎอน หรือช่วงถือศีลอดประจำปี ทำให้ความต้องการในการเดินทางค่อนข้างต่ำ คาดว่าน่าจะมีการเคลียร์กันก่อนที่จะจบช่วงรอมฎอน
“กาตาร์เป็นประเทศที่อยู่ในวงล้อมกับประเทศที่แบนเขาหมด ไม่ว่าจะเป็นซาอุดิอาระเบีย บาห์เรน ยูเออี ดังนั้น ทางผ่านออกของกาตาร์ก็คืออิหร่าน โดยการเดินทางบนน่านฟ้าจะมีการเดินอากาศเหมือนถนนบนดิน จะมีหมายเลขจัดเลนให้ ทางอิหร่านจัดเลนให้เรียบร้อยแล้ว ฉะนั้น ผลกระทบของกาตาร์แอร์เวย์ทางด้านเอเชียจะไม่มีปัญหา ส่วนเส้นทางไปยุโรปอาจจะช้าไป 20-30 นาที ขณะที่เส้นทางที่ได้รับผลกระทบคือ เส้นทางที่ไปแอฟริกาตะวันออกและแอฟริกาใต้ เพราะเดิมทีจะบินผ่านทะลุน่านฟ้าซาอุดิอาระเบียและลงเอธิโอเปียก็ถึงเลย พอตอนนี้เลยต้องอ้อมน่านฟ้าโอมาน ทำให้การบินต้องเพิ่มอีกชั่วโมงกว่าๆ ดังนั้น ผลกระทบคือค่าน้ำมันและดีเลย์บ้างในระยะนี้” นายนรุตน์กล่าวและพูดถึงเรื่องการปิดน่านฟ้าว่า ในความเป็นจริงมีปัญหากันอยู่แล้ว ทุกวันนี้บางน่านฟ้าก็มีการปิด ด้วยเหตุผลเรื่องความปลอดภัย เช่น น่านฟ้าอิรัก, น่านฟ้าซีเรีย, น่านฟ้าอัฟกานิสถาน สายการบินต้องหลบหลีกกันอยู่แล้วในช่วงที่ผ่านมา
สำหรับ “กาตาร์แอร์เวย์” มีไฟลท์บินมาไทยวันละ 5-6 ไฟลท์นั้น นายนรุตน์กล่าวว่าหากพิจารณาในแง่หนึ่งก็ยังคงเป็นสถานการณ์นี้ต่อไป การแข่งขันตรงนี้ค่อนข้างสูง หากใครเดินทางตรงนี้บ่อยจะเห็นว่ามีสายการบิน 3 เจ้าหลักๆ คือกาตาร์แอร์ไลน์ เอทิฮัดแอร์ไลน์ และเอมิเรตส์แอร์ไลน์ ดูเผินๆ เหมือนจะแข่งกันโดยตรง แต่ถ้าดูกันจริงๆ คือต่างมีกลยุทธ์เป็นของตัวเอง เช่น เอมิเรตส์แอร์ไลน์ จะไม่พึ่งพาใคร บินไปทั่วโลกด้วยตัวเอง ไม่ได้สั่งมาจากกลุ่มไลแอนซ์ ไม่ไปซื้อหุ้นสายการบินใดๆ เพราะมีขนาดใหญ่พอ มีผลิตผลจากจุดหนึ่งไปยังจุดหนึ่งผ่านทางดูไบ
ส่วนกาตาร์แอร์เวย์ เขามองประเทศเขาเล็กกว่า และชื่อเสียงตอนแรกอาจจะตามเอมิเรตส์ยังไม่ทัน เลยไปรวมกลุ่มพันธมิตรกับทางวันเวิลด์อัลไลแอนซ์ สามารถโอนผู้โดยสารต่อกับสายการบินอื่นๆ ในกลุ่มพันธมิตร คล้ายๆ กับการบินไทยที่อยู่ในกลุ่มสตาร์ อัลไลแอนซ์ เอทิฮัดแอร์ไลน์ จะมีกลยุทธ์ซื้อสายการบินที่มีปัญหาตามจุดต่างๆ ในโลก แล้วไปพัฒนาเช่นซื้อสายการบินที่อิตาลี สายการบินที่อินเดีย และสายการบินที่เยอรมัน แล้วเขาก็ใช้เป็นฮับถ่ายผู้โดยสารในแต่ละจุด
“กาตาร์แอร์เวย์มีปัญหาในระยะยาว ก็ยังอาศัยกลุ่มวันเวิลด์ในช่วงแรกได้ก่อน” นายนรุตน์กล่าวและพูดถึงคนไทย/ผู้โดยสารไทยจะไปตะวันออกกลาง ว่าไม่น่าจะมีปัญหาอะไร ยกเว้นที่จะต่อเครื่องไปทางแอฟริกาใต้และแอฟริกาตะวันออก เพราะส่วนใหญ่คนไทยจะเดินทางไปยุโรป จึงไม่น่าจะมีผลกระทบมากนัก ขณะที่ผู้โดยสารจากตะวันออกกลางมาไทย ส่วนนี้อาจจะมีปัญหาบ้าง เพราะสายการบินกาตาร์ เป็นสายการบินต่างชาติที่มีเข้าออกซาอุดิอาระเบีย ยูเออี และบาห์เรน มากที่สุด ดังนั้น คนบาห์เรน คนยูเออีที่จะเดินทางมาไทย ส่วนนี้จะมีปัญหาโดยกลุ่มนี้จะเดินทางมารักษาตัวที่โรงพยาบาลในไทย อีกส่วนเดินทางมาเที่ยวจะได้รับผลกระทบบ้างแต่ไม่มาก
“ปัญหาที่เกิดกับกาตาร์ ถ้าแก้ปัญหาช้า จะมีผลกระทบกับการท่องเที่ยวเมืองไทยแน่ เนื่องจากคนตะวันออกกลาง มีการเดินทางมาไทยไม่น้อยในแต่ละปี หากแก้ปัญหาได้เร็ว คิดว่าไม่น่าจะมีปัญหา หากจบช่วงรอมฎอนยังมีปัญหาก็จะส่งผล เนื่องจากจะมีนักท่องเที่ยวจากตะวันออกกลางมาเที่ยวเมืองไทยจำนวนมาก ช่วงนี้ไทยอยู่ในช่วงโลว์ซีซั่นคือต่างชาติไม่มา แต่ทางตะวันออกกลางเขาชอบฝน เพราะเขาไม่มี เหมือนคนไทยไปดูหิมะ เลยไม่อยากให้ปัญหาลากต่อไปนาน ขณะนี้ในแง่นักท่องเที่ยวจากตะวันออกกลาง ยังมีจำนวนไม่มากถ้าเทียบกับจีนหรือรัสเซียซึ่งจะมีผลกระทบที่มีขนาดใหญ่กว่า”
นายนรุตน์ยังกล่าวถึงความคืบหน้าเรื่อง ICAO ว่า ทางสำนักบินพลเรือนของไทยที่เปลี่ยนชื่อและตอนนี้เป็นองค์กรอิสระ มีการไล่ต่อใบอนุญาตสายการบินใหม่ เมื่อทยอยครบหมดแล้ว ทุกอย่างไม่น่าจะมีปัญหา เท่าที่ทราบคืออยากจะแก้ไขปัญหาองค์กรทั้งหมดโดยมีเป้าหมายในปี 2563 ส่วนตัวมองว่าน่าจะจบได้เร็วกว่านั้น ตรงนี้ยังไม่ได้เกี่ยวกับเรื่องถอด “ธงแดง” ส่วนเรื่องสนามบินในประเทศไทยไม่ได้มีปัญหา ส่วนที่มีปัญหาคือสนามบินไม่เพียงพอในแง่รันเวย์...หลุมจอดสนามบินที่มีปัญหามากคือสนามบินภูเก็ต ตอนนี้ขยายไม่ได้แล้ว จากที่มีหนึ่งรันเวย์ ลานจอดก็ค่อนข้างเต็มจะขยายก็ติดภูเขา ดังนั้น ทางรัฐบาลหรือทางการท่าอากาศยาน ต้องมีมาตรการค่อนข้างเร่งด่วนในระดับหนึ่งว่า เราจะขยายสนามบินภูเก็ตตรงไหน
“สุวรรณภูมิจะสร้างอาคารสองก็สร้างไป แต่ก็ควรทำรันเวย์ด้วย ขณะที่ดอนเมือง น่าจะมีการจัดหลุมจอดให้มีประสิทธิภาพมากขึ้น ไม่เช่นนั้นอนาคตที่จอดจะไม่เพียงพอ ส่วนสนามบินอู่ตะเภาได้คือนักท่องเที่ยวจากจีน, รัสเซีย, สแกนดิเนเวีย ปัญหาที่อู่ตะเภาคือสนามบินเล็กมาก ทุกวันนี้ทางทหารเรือเป็นเจ้าของ ดังนั้นการบริหาร/จัดการ ควรทำอย่างไรให้เหมาะสมที่จะเป็นสนามบินที่เหมาะทั้งพลเรือนและทหารให้ได้ แต่ดีมานด์มี จากที่แอร์เอเชียเปิดสายการบินก็ประสบความสำเร็จ แต่ข้อเสียคือสนามบินห่างจากพัทยาพอสมควร ผู้ประกอบการมองว่าไม่แตกต่างจากลงสุวรรณภูมิเท่าไหร่นัก ส่วนสุวรรณภูมิสนามบินเต็มในบางช่วงเวลา และราคาค่าร่อนลงจอดถ้ามันต่างกัน จะเป็นแรงจูงใจให้รายอื่นๆ มาลงที่สนามบินอู่ตะเภาได้”