เอ็กซิมแบงก์ เผยโลกเปลี่ยน การค้าโลกโตน้อยกว่าจีดีพีโลกครั้งแรกในรอบ 15 ปี เหตุตะวันตกแห่กลับบ้านหลังตะวันออกค่าแรงแพงขึ้น ทั้งมีเทคโนโลยีเข้ามาทดแทนการใช้แรงงาน ขณะที่ไทยส่งออกช่วง 3 ปีหดตัวตลอด แต่ไปลงทุนต่างประเทศมากกว่า และยังโตกว่าต่างชาติลงทุนในไทย ชี้เป็นการสร้างฐานการผลิตและตลาดการค้าใหม่ที่จะทำให้เศรษฐกิจไทยก้าวพ้นกับดักรายได้ปานกลาง ขณะที่แบงก์พร้อมร่วมมือหน่วยงานต่างๆ หนุนออกไปลงทุนเต็มที่
นายพิศิษฐ์ เสรีวิวัฒนา กรรมการผู้จัดการ ธนาคารเพื่อการส่งออกและนำเข้าแห่งประเทศไทย (EXIM BANK) เปิดเผยว่า มูลค่าการลงทุนในต่างประเทศของทั้งโลกขยายตัวอย่างรวดเร็วในช่วงหลายปีที่ผ่านมา โดยขยายตัวถึง 12% ในปี 2558 เทียบกับการค้าโลกที่ขยายตัวเพียง 2.6% สะท้อนว่าการค้าโลกได้ลดบทบาทลงในปัจจุบัน โดยในส่วนขององค์การการค้าโลก (WTO) คาดการณ์ว่า ในปี 2559 การค้าโลกจะขยายตัวเพียง 1.7% ต่ำกว่า GDP โลกที่คาดว่าจะขยายตัว 2.2%
ทั้งนี้ หากไม่นับรวมปี 2552 ที่เกิดวิกฤตการเงินในสหรัฐฯ การค้าโลกจะขยายตัวต่ำกว่า GDP โลกเป็นครั้งแรกในรอบ 15 ปี โดยมีสาเหตุมาจากบริษัทข้ามชาติย้ายฐานการผลิตกลับประเทศแม่ (Re-shoring) หลังจากค่าจ้างแรงงานในประเทศกำลังพัฒนาปรับตัวสูงขึ้น เทคโนโลยีภาคการผลิตพัฒนาอย่างรวดเร็วจนสามารถทดแทนการใช้แรงงานได้มากขึ้น กระแสการปกป้องการค้าที่รุนแรงขึ้น ไม่ว่าจะเป็นเรื่องของชาตินิยม การกีดกันทางการค้า และมาตรการทางการค้าที่มิใช่ภาษีศุลกากร รวมถึงนโยบายปรับสมดุลโครงสร้างเศรษฐกิจ ซึ่งหลายประเทศ อาทิ จีน ทยอยปรับลดการพึ่งพาภาคส่งออกและหันมาเน้นเศรษฐกิจในประเทศมากขึ้น
สำหรับประเทศไทย ในช่วง 3 ปีที่ผ่านมามูลค่าส่งออกของไทยหดตัวเฉลี่ย 2% ต่อปี สวนทางกับการลงทุนโดยตรงในต่างประเทศของไทย (Thai Direct Investment Outflow : TDI Outflow) ที่ขยายตัวเฉลี่ย 5% ต่อปี โดยมีมูลค่าเพิ่มขึ้นอย่างรวดเร็วแซงหน้ามูลค่าการลงทุนโดยตรงจากต่างประเทศ (Foreign Direct Investment Inflow : FDI Inflow) แสดงให้เห็นว่า การขยายการลงทุนในต่างประเทศเพื่อสร้างฐานการผลิตและตลาดการค้าแห่งใหม่ (Investment-induced Trade) กำลังเข้ามามีบทบาทขับเคลื่อนเศรษฐกิจไทย และอาจช่วยให้ไทยก้าวข้ามการเป็นประเทศที่มีรายได้ปานกลาง (Middle Income Trap) ไปสู่ประเทศที่มีรายได้สูงในอนาคตได้ แต่ผู้ประกอบการไทยและผู้ที่เกี่ยวข้องต้องปรับแนวทางและสภาพแวดล้อมในการสนับสนุนให้ธุรกิจที่มีศักยภาพของไทยสามารถขยายการลงทุนไปต่างประเทศ พร้อมกับเสริมขีดความสามารถให้แก่บริษัทไทยที่ไปลงทุนในต่างประเทศเพื่อให้สามารถเติบโตไปสู่บริษัทข้ามชาติตามแนวทางของประเทศพัฒนาแล้ว อาทิ เกาหลีใต้ ซึ่งเป็นตัวอย่างของประเทศที่ประสบความสำเร็จในการส่งเสริมให้ภาคเอกชน โดยเฉพาะธุรกิจไฮเทค ไปลงทุนในต่างประเทศ
นายพิศิษฐ์ กล่าวว่า สำหรับ EXIM BANK กำลังขยายความร่วมมือกับหน่วยงานภาครัฐและเอกชนทั้งในและต่างประเทศ เพื่อช่วยสนับสนุนให้ผู้ประกอบการไทยที่มีศักยภาพสามารถขยายการลงทุนไปต่างประเทศ ซึ่งต้องมีความพร้อมด้านเงินทุนและขีดความสามารถในการแข่งขันทั้งด้านอุตสาหกรรม การค้า และการลงทุนในระดับสากล โดยการเชื่อมโยงข้อมูลเชิงลึก อาทิ กฎระเบียบ ข้อมูลคู่ค้า ช่องทางการทำตลาด และเครือข่ายทางการค้าการลงทุนทั้งในและต่างประเทศ โดยประเทศในแถบเอเชียเป็นตลาดที่น่าลงทุน ด้วยความได้เปรียบด้านความใกล้ชิดทางสังคม วัฒนธรรม และการเข้าใจพฤติกรรมผู้บริโภค
“ผลการศึกษาของ OECD ระบุว่าเม็ดเงินลงทุนในต่างประเทศ 1 ดอลลาร์สหรัฐ จะสร้างเม็ดเงินส่งออก 2 ดอลลาร์สหรัฐ จึงกล่าวได้ว่าในโลกยุคใหม่ การลงทุนมีแนวโน้มจะทวีบทบาทสำคัญมากขึ้น EXIM BANK จึงพร้อมสนับสนุนให้ผู้ประกอบการไทยปรับกลยุทธ์ไปลงทุนในต่างประเทศ เพื่อเจาะตลาดการค้าในประเทศนั้นๆ และขยายโอกาสส่งออกวัตถุดิบและสินค้า” นายพิศิษฐ์ กล่าว