ธุรกรรมการเงินของซินแส (ดูดวง) โชกุน ชวนเชื่อพาคนไปเที่ยวญี่ปุ่นในราคาถูกอย่างไม่น่าเชื่อ แต่มีคนเชื่อเกือบ 3,000 คน จำนวนสมาชิกขนาดนี้ บริษัทขายตรงพากันเสียดาย เพราะมีค่าทางการตลาดมหาศาล
ขณะนี้มีบริษัทที่ทำมาหากินกับ Money Games หรือธุรกรรมการเงินที่ผิดกฎหมายกว่า 100 บริษัท
แต่ที่มีการร้องเรียนผ่าน สำนักงานคณะกรรมการคุ้มครองผู้บริโภค (สคบ.) และกรมสอบสวนคดีพิเศษ (DSI) มีประมาณ 50 แห่ง
โดยแห่งล่าสุดที่ 50 ยังไม่มีชื่อ และยังไม่ได้บรรจุในทำเนียบ ถ้าเข้าทำเนียบก็อาจจะชื่อ “แชร์โชกุน” เพราะประธานบริษัทเป็นหมอดูใช้ฉายาว่าซินแสโชกุน
บริษัทมันนี่เกมที่ขึ้นทำเนียบการตรวจสอบเพื่อดำเนินคดีของสคบ.กับ DSI แล้วมีดังนี้
1. TSPP 2. ASIA GLOBAL 3. EAGLE GATES 4. NEXT TRADE 5. INFINITY 6.TRIPPLE 2 7. SANTONEST& ONE HALAL 8.AIRA TRADE 9. HENG PINANZA 10.WORLD GROUP MONEY (บังแอน) 11. บ้านแชร์พลอย 12. T-CLUB (หุ้นบ่อนเขมร) 13. เพื่อนช่วยเพื่อน 14. ตะเกียงน้ำมัน 15. RW 16. WP 17. SG 18. APP 19. BANDEIRA 20. เวปมารวย 21. U-FUND 22. BOOK COIN 23. AXAI 24. แจกดอก สุชาดา อินต๊ะพรม 25. ECO WORLDWIDE 26. SCBC 27. SKELA MIRACLE 28. บริษัทตระกูล MMM 29. ตระกูล BBB 30. ตระกูล AAA 31. เพิ่มพูนทรัพย์ 32. U-MARTIN 33. U-MAX(M-MAX) 34. CERGE 35. THE SYSTEM (Plug&Play) 36. PLAY PAL 37. ต้นไม้มะยมหิน 38. ต้นไม้สักทอง 39. ต้นไม้กฤษณา 40. ESY (แชร์ข้าวสาร) 41. STAR SUNSHINE 42. STANDARD MORE GRAND 43. 9TOP-UP 44. ตู้คอนเทนเนอร์ 45. ตระกูลQQ 46. TESLA 47.CT 48. KB CLUB 49. แชร์ตระกูล COIN (ร้องทุกข์มากที่สุดในขณะนี้)
การที่เรียกว่าแชร์นั้น เป็นการเรียกแบบเหมารวมกับบริษัทหรือองค์กรที่มีการระดมทุนแบบผิดกฎหมาย
ฝรั่งเรียกว่า Money Games เพราะมีเงินเป็นตัวกลางในการดำเนินการในทางผันแปรเงินเพื่อประโยชน์ของผู้ดำเนินการ
มีชื่อเรียกต่างๆกันเช่น Ponzi (นามสกุลคนคิดค้นวิธีโกงเงินประชาชน) Rob Peter (Jack) to Pay Pual, Pyramid Scheme, Shadow Banking ฯลฯ
สำหรับเครือข่ายโชกุนนั้น มีลักษณะเป็นบริษัทขายตรงที่คาบเกี่ยว เพราะเป็นการขายสินค้าและบริการแบบ MLM แต่พฤติกรรมไปเข้าข่ายความผิด พ.ร.ก.การกระทำที่เป็นการฉ้อโกงประชาชน พ.ศ. 2527
พ.ร.ก.ฉบับนี้ออกมาเพื่อจัดการกับแชร์เสมาฟ้าคราม เพราะครั้งนั้นการดำเนินการของบริษัทนี้ยังตีความไม่ได้ว่าเป็นแชร์ เพราะไม่ชัดเจนเหมือนกับแชร์แม่ชม้อย แชร์แม่นกแก้วและแชร์ชาร์เตอร์
เนื่องจากเจ้าของมีหลักทรัพย์มูลค่าสูง (หมู่บ้านฟ้าคราม) แต่ขาดสภาพคล่อง
กู้แบงก์มาก็ถูกหักหัวคิวเสียจนไม่พอใช้ จึงขออนุญาตกระทรวงการคลังระดมทุนผ่านการขายหุ้น
แต่เพราะระดมทุนเพลิน กลายเป็นการซื้อขายหมุนเวียนหุ้นแบบตลาดหลักทรัพย์ คือเป็นตลาดหุ้นเถื่อน มีผู้เสียหายร้องเรียนกันมาก ทางการก็เลยต้องพลิกตำราออกกฎหมายใหม่มาจัดการ
ซินแสโชกุนก็ถูกกฎหมายฉบับนี้เล่นงานเช่นกัน แม้ว่าจะอ้างว่าเป็นการขายตรงและจัดทัวร์ให้สมาชิกเป็นการสมนาคุณก็ตาม
ยังมีแชร์ที่มีลักษณะคาบลูกคาบดอกเช่นนี้อีกมาก บางแห่งก็ตีความยาก ต้องเอาตัวบทมาวางทาบกับพฤติกรรมและการทำธุรกรรม
อย่างแชร์ลูกโซ่นั้น ค่อนข้างชัดเจน เพราะเป็นระบบงูกินหาง ฝรั่งเรียกว่า Pyramid Scheme มีลักษณะเป็นกองทุนที่ให้ผลประโยชน์แก่ผู้ลงทุนสูงกว่าอัตราดอกเบี้ยสูงสุดในตลาด และสูงกว่าอัตราผลตอบแทนในการลงทุนในพันธบัตรและตราสารหนี้อื่นๆ
ผลตอบแทนแชร์พีระมิดนั้น อาจจะเป็น 9% หรือ 10% ต่อเดือน หรือเป็นปีละ 108-120% ขณะที่อัตราดอกเบี้ยในท้องตลาดตามที่กฎหมายกำหนดไม่เกิน 15% ต่อปี
สำหรับกรณีของซินแสโชกุนที่ระบุว่าเป็นการขายตรงแบบ MLM แฝงในธุรกิจขายตรงนั้น เป็นคนละอย่างกับ MLM ที่เป็นการตลาดเครือข่าย Network Marketing หรือ Multi-level Marketing
MLM แบบนี้มาจากคำว่า Member Leads Member คือสมาชิกเก่าชักนำสมาชิกใหม่เข้ามา โดยสมาชิกผู้ชักนำจะได้ผลตอบแทนเป็นเปอร์เซ็นต์ของค่าสมัครสมาชิกและค่าซื้อสินค้าหรือลงทุนของสมาชิกใหม่
บริษัทขายตรงในลักษณะนี้จะไม่เน้นการขายสินค้า หากแต่เน้นที่จำนวนสมาชิก เพื่อที่เจ้าของกองทุน จะดูดเงินจากสมาชิกด้วยการขายสินค้าและบริการแฝง อย่างการพาทัวร์ญี่ปุ่นด้วยราคาถูกเหลือเชื่อเป็นต้น
การที่สมาชิกเชื่อก็ด้วยเงื่อนไขว่าค่าใช้จ่ายส่วนที่นอกเหนือจากที่สมาชิกจ่ายตกเป็นภาระของบริษัท โดยจะนำงบประมาณสำหรับการโฆษณาสินค้ามาใช้เป็นการสมนาคุณสมาชิก
สมมุติว่า ค่าตั๋วเครื่องบินไปญี่ปุ่น 35,000 บาท ค่าที่พัก ค่ากินอยู่ ค่าเดินทาง ท่องเที่ยวหัวละ 30,000 รวม 65,000 บาท แต่สมาชิกจ่ายแค่ 9,730 บาทเท่านั้น (สมัครสมาชิก+ซื้อสินค้า) ที่เหลือ 55,270. บาท บริษัทออกแทน
มีคนเชื่อถึงเกือบ 3,000 คน
นักการตลาดขายตรงที่ดำเนินธุรกิจอย่างตรงไปตรงมาถูกต้องตามกฎหมายเห็นจำนวนสมาชิกขนาดนี้แล้วน้ำลายไหล
สมาชิกนักขายถือเป็นทรัพยากรทางการตลาดที่มีค่ามหาศาล
สมมุติว่า แต่ละคนทำยอดซื้อสินค้าของบริษัทต่ำสุดหัวละ 15,000 บาทต่อเดือน บริษัทกำไรหน่วยละ 5,000 บาท ปีละ 60,000 บาท
แค่ปีเดียวพวกเขาจะคืนทุนให้หมด แถมกำไรอีกหัวละ 4,730 บาท ส่วนปีถัดไปและถัดๆ ไปเป็นการ “กินยาว”
เพราะแน่นอนว่า สมาชิก MLM ลักษณะนี้จะต่อแขนต่อขาหาสมาชิกใหม่เพิ่มเข้ามาไม่ขาดสาย
หรือขอแค่รักษาจำนวนสมาชิกนี้ไว้ให้ได้ 3,000 คน เสมอต้นเสมอปลายก็พอ
รายได้ไม่หนีปีละ 100-200 ล้านบาท ดีกว่าบริษัทที่เข้าตลาดหลักทรัพย์ฯกว่าร้อยบริษัทเสียอีก
น่าเอารูปแบบ MLM ของซินแสโชกุนมาปรับใช้แบบถูกกฎหมายไหม ?