Interview: ศ.ดร.ตีรณ พงศ์มฆพัฒน์ นักเศรษฐศาสตร์
เข้าสู่ไตรมาสสุดท้ายของปี 2561 แล้ว ที่ผ่านมาผ่าน 3 ไตรมาสเป็นอย่างไร
ก็เป็นไปตามคาด เศรษฐกิจในแง่สถิติฟื้นช้าๆ มีสหรัฐอเมริกาที่ดูดีหน่อย แต่ว่าสถานการณ์ก็ยังไม่แน่นอนอยู่ แต่ส่วนที่เกี่ยวกับตลาดทุนก็พลิกความคาดหมายพอสมควร เพราะว่ามีปัญหาเรื่อง Trade War บ้าง แล้วก็มาตรการต่างๆ ของโดนัลด์ ทรัมป์ ปัญหาทางการเมืองหลายๆ ที่ ทำให้ตลาดหุ้นทั่วโลกผลัดกันเผชิญปัญหา มีจีนมีอีกหลายประเทศ ตอนนี้สหรัฐอเมริกาเริ่มมีการปรับฐานลง ทำให้เกิดการหวั่นไหวพอสมควร
แล้วสถานการณ์จะไปในทิศทางไหน หลายๆ ท่านเริ่มวิจารณ์ว่าจะเกิดปัญหาเศรษฐกิจถดถอยในปีต่อๆ ไป ก็เริ่มมีเสียงมากขึ้น แต่ว่าระหว่างนี้ต้องฟังหูไว้หู อาจเกิดเป็นเพียงเฉพาะบางจุด แล้วประเมินจากบางจุดว่า เป็นสัญญาณก่อให้เกิดปัญหา ฉะนั้น การมองยังไม่ชัดมากนัก ขณะนี้เศรษฐกิจโลกก็ยังค่อยๆ ไป แล้วก็หลายๆ ประเทศไม่ค่อยจะดีนัก ในแง่ของตลาดทุน
ถ้าเกิดเฟด ยังทำตามคำพูดของตัวเอง คือเดินหน้าขึ้นดอกเบี้ยไปเรื่อยๆ จะเกิดอะไรขึ้น
ขึ้นไปเรื่อยๆ
สถานการณ์ก็อาจจะกระทบกับตลาดหุ้นมากหน่อย แล้วก็กระทบเศรษฐกิจพอสมควรในปีต่อๆ ไป เพราะว่าทั่วโลกขณะนี้ค่อนข้างพึ่งมีหนี้สิน ส่วนมากเติบโตจากหนี้สิน มีหนี้สินเติบโตเร็วกว่าเศรษฐกิจ แม้ในสหรัฐอเมริกาก็เช่นเดียวกัน เพราะฉะนั้นแม้แต่สหรัฐอเมริกาที่เศรษฐกิจจะไปค่อนข้างด้วยดี แล้วฐานเศรษฐกิจของเขาก็เพิ่งฟื้นจากปัญหา สหรัฐอเมริกายังเผชิญปัญหาว่าจะขึ้นดอกเบี้ยได้มากน้อยแค่ไหน ถึงแม้เฟดจะพูดว่าปีนี้จะขึ้นสัก 4 หน ปีหน้าสัก 3 หน เหล่านี้เป็นต้น
เอาเข้าจริงๆ อาจจะไม่ใช่แบบนั้น สถานการณ์อาจจะไม่เอื้อขนาดนั้น ในขณะเดียวกัน ประเทศกำลังพัฒนา ขณะที่ประเทศอื่นๆ เขากำลังเจอปัญหามากถ้าสหรัฐอเมริกาขึ้นดอกเบี้ยไปเรื่อยๆ ฉะนั้นก็ต้องจับตาดูดีๆ ถ้าเกิดสหรัฐอเมริกายังขึ้นดอกเบี้ยตามแนวโน้มเดิมที่ตัวเองพูดไว้ก็จะส่งผลมากหน่อย
อย่างไรก็ตามก็กระทบไปเยอะแล้ว คิดว่าขณะนี้ราคาในบางประเทศก็ลดลงมาถือว่าต่ำค่อนข้างมากแล้ว เพียงแต่ว่ายังหาจุดต่ำไม่เจอว่ามันจะลดลงไปแค่ไหน แต่ถ้าพูดถึงว่าการประเมินต้นทุนค่าของมันก็ถือว่าค่อนข้างจะถูกแล้ว ไม่ถึงกับแพงมาก ถือว่าพอเหมาะพอควร หลายประเทศอาจจะถูกมากๆ เลย แต่ส่วนใหญ่ถือว่าค่อนข้างพอรับได้ น่าจะปรับขึ้นไปได้อีก ก็เป็นอะไรที่ต้องจับตาดูว่าเสียงมากแค่ไหน หรือจะเป็นโอกาส ตรงนี้ก็จะมีการแกว่งตัวมากหน่อยในช่วงนี้
ถ้า Fed ขึ้นดอกเบี้ยตามโปรแกรมที่เขาว่าไว้ จะส่งผลกระทบต่อเมืองไทยอย่างไร อย่างเวลานี้จะเห็นว่าต่างชาติมีการขายหุ้นหนัก แต่ว่าเอาเงินไปเข้าตลาดตราสารหนี้ บอนด์ เงินฟันด์โฟลว์ จะเป็นอย่างไร
ตลาดมองว่ามันจะมีตัวแทนตลาดพันธบัตรระยะยาวมันจะหักหัวลง แล้วก็จะเป็นสัญญาณของเศรษฐกิจชะลอตัวอีกต่อๆ ไป เอาเข้าจริงๆ มันไม่ใช่ มันปรับเพิ่มขึ้น นักลงทุนที่เป็นเฮดจ์ฟันด์ ก็เริ่มขายหุ้นออกทั่วโลก ไปซื้อพันธบัตรไว้ เพราะพันธบัตรมันสูงขึ้น ตรงนี้ก็เป็นแค่ล็อตหนึ่งเท่านั้นที่ไปพักไว้ ก็ขึ้นอยู่ว่าเอาเข้าจริงๆ สหรัฐอเมริกาจะขึ้นดอกเบี้ยตามแนวโน้มหรือไม่ อาจจะขึ้นได้แค่ 2 ครั้งในปีหน้า
หรือว่าเมื่อถึงเวลาจริงๆ ตัวคิวอีทั่วโลกที่ว่าจะทยอยถอนก็ถอนไม่ได้ มันอาจจะต้องลดไปเรื่อยๆ หรือเปล่า ยุโรปอาจจะต้องถอยร่นมั้ย ของสหรัฐอเมริกาต้องเบามือหรือเปล่า ตัวนี้จะมีผลต่อค่าเงินดอลลาร์และอัตราดอกเบี้ยระยะยาว ทีนี้ก็จะทำให้ เงินอาจจะกลับเข้ามาในตลาดหุ้นในสหรัฐอเมริกาอีกได้เหมือนกัน ตรงนี้ก็ต้องดู
แต่ว่ามีปัจจัยอีกก็คือเรื่องความขัดแย้งของสหรัฐอเมริกาและจีน ที่ขณะนี้ยังมองไม่ออกว่าหลังการเลือกตั้งมิดเทอมอีกไม่กี่สัปดาห์ จากนั้นจะมีอะไรเปลี่ยนแปลงมากน้อยแค่ไหน แต่จากที่ดูแนวโน้ม คงจะเปลี่ยนแปลงไม่มาก ก็คือว่าปัจจัยนี้ยังเป็นปัจจัยที่น่าห่วงอีกสักระยะหนึ่งหรืออาจจะนานพอสมควรจนกระทั่งนักลงทุนทำใจได้ ว่ารับข่าวมาเยอะแล้ว อย่างนี้เป็นต้น ตอนนั้นสถานการณ์น่าจะพลิกกลับได้เหมือนกัน
สถานการณ์โดยรวมค่อนข้างจะมีปัจจัยที่เกี่ยวข้องกับเฟดค่อนข้างจะมากพอสมควรว่าเฟดจะเปลี่ยนท่าทีมากน้อยแค่ไหน ในประเทศกำลังพัฒนามันกระทบมากอยู่แล้ว โดยเฉพาะอย่างยิ่งของไทยในช่วงต่อไปเราจะเริ่มมีปัญหาเรื่องการท่องเที่ยว เพราะว่าหลังๆ ไทยเราคล้ายกรีซแล้ว เราแย่ลงเรื่อยๆ รัฐบาลก็ไม่ได้ปฏิรูปส่วนนี้เลย คือพึ่งรายได้จากการท่องเที่ยวมาก แล้วขณะนี้นักท่องเที่ยวจีนได้หายไปรุนแรงมาก เขาก็ลำบาก แต่ก็ยังมีที่ไปประเทศอื่นอยู่ ยังไปเกาหลี ยังไปญี่ปุ่นอยู่ แต่ของไทยลงไปหนักเลย เข้าใจว่าเกี่ยวกับเรื่องมาตรการรักษาความปลอดภัยของคนจีนที่มาท่องเที่ยว เรื่องนี้จะกระทบไทยมากหน่อย แล้วก็ใกล้เลือกตั้ง ฉะนั้นการมองสถานการณ์มันก็เริ่มแปลกออกไปไม่เหมือนความคิดช่วง 2-3 เดือนก่อนหน้านี้ ฉะนั้นตรงนี้ก็เป็นปัญหาเหมือนกัน